|
|
Τραγουδιστής:
Συνθέτης: Αμελοποίητο
Στιχουργός: Αλέξανδρος Βυζάντιος
Χρονολογία:
Ήτον ωραίον άγαλμα αρχαιοτάτων χρόνων,
Σωθέν εκ των κατακτητών, σωθέν εκ των αιώνων
Θλίψιν τινά εξέφραζεν η ευγενής μορφή του,
και έργον μεγαλοφυούς εφαίνετο τεχνίτου.
Ενιαχού τα μέλη του εκάλυπτε το βρύον,
ο πέπλος ο επίσημος των παλαιών μνημείων
και σαύρα ποικιλόχροος εκρύπτετο με τρόμον,
καθώς αντηχεί βάδισμα ανθρώπου εις τον δρόμον.
Η θέα του εις λογισμούς μ’ εβύθισε παντοίους,
και εις τους χρόνους μ’ έφερε τους παλαιούς, τους θείους
Εις τη μεγάλην εποχήν ότ’ ήμην μοί εφάνη,
αλλ’ ήτο μόνον όνειρον, αλλ’ ήτο μόνον πλάνη!
Ο ήλιος εκρύπτετο, και ήτον ήδη δείλη,
ότ’ είπον εις το άγαλμα με της ψυχής τα χείλη.
"Ειπέ μου, άγαλμα ωραίον,
Τάς πράξεις εποχών αρχαίων,
ων είσαι μάρτυς αληθής
ειπέ τι ήκουσας, τι είδας,
πόσας χαράς, πόσας ελπίδας,
είδας περώσας απαθής.
Σ’ έγλυψεν ίσως ο Φειδίας,
φανείς διά της ευφυΐας
Θεών ανώτερος θνητός.
οποία δόξα ανθρωπίνη!
Ανθρώπους έπλασαν εκείνοι,
και έπλασε θεούς αυτός.
Τα έργα του εκείνα πράττων
εδώ το μέτωπον ο Πλάτων
εστήριξ’ ίσως εμβριθής,
μέτωπον κόσμους περικλείον,
και του οποίου το φορτίον
θα σε εκλόνισεν ευθύς.
Εντεύθεν με τον Περικλέα
η Ασπασία η ωραία
διέβη ίσως τον κλεινόν,
ότε αυτού η φαντασία
εδημιούργει τα μνημεία
τα θαυμαστά των Αθηνών.
Τον έρωτα αυτών ταράττων
και τα κομψά ληρήματά των
ίστασο συ παρατηρών
κ’ η ερωμένη εμειδία,
ότε εστρέφετο γλυκεία,
και σ’ εθεώρει σοβαρόν.
Εδώ την τύρβην παραιτήσας
ο τον Σωκράτην κωμωδήσας,
ήλθ’ ίσως έμπνευσιν ζητών,
ο ποιητής εις ου την χείρα
τόξον εκρέματο και λύρα,
του Φοίβου χάρισμα διττόν.
Τον Θουκυδίδην ίσως είδας
της ιστορίας τας σελίδας
ρεμβάζων να αναδιφεί,
ζηλών το Ηροδότου κλέος
κ’ επιθυμών εισέτι νέος
εν ολυμπίοις να στεφεί.
Ο Δημοσθένης ίσως μόνος,
ημέραν ζοφεράν χειμώνος,
ενταύθ’ ανήλθε πνευστιών
κ’ εδημηγόρει παραβάλλων
την τρικυμίαν και τον σάλον
προς κυμαινόμενον λαόν.
Εθαύμασες τον Σοφοκλέα,
οπότε δράματα γενναία
διέβαινε κυοφορών,
εντός της διανοίας φέρων
ήρωας έργων υπερτέρων
και εγκλημάτων στυγερών.
Τον είδες ίσως λύπης πλήρη
αστράπτον βλέμμα να εγείρει
πρός τ’ όμμα σου το πελιδνόν
εκχύσαντα και υποστάντα
της Αντιγόνης θρήνον πάντα,
Πάν του Οιδίποδος δεινόν.
Εδώ τον πίθον του κυλίων,
τον πλούτον και το μεγαλείον
ο Διογένης παραιτών,
ήρχετο ίσως, κ’ εμειδίας
εις τας πικράς του ευφυΐας
εκείνας κατά των θνητών.
Οι οπαδοί του Θρασυβούλου
τον ρύπον πλύναντες του δούλου
ενταύθα μ’ ενθουσιασμόν
εις σε θεόν ώμος αν ίσως
κατα της τυραννίας μίσος,
προς την πατρίδα σεβασμόν.
Εδώ των αριστογειτόνων
το στιφο στο τυραννοκτόνον
εκάθησ’ ίσως προσδοκών.
και συνεχάρης τας Αθήνας,
διότι υπό τας Μυρσίνας
διείδες ξίφος φονικόν.
Άγαλμα, πώς τοσούτου κλέους
εις τουςαιώνας τους ωραίους
ω! πώς επέζησας ειπέ;
Πώς δεν κατέπεσες, ειπέ μου,
όταν αι τύχαι του πολέμου
μας έφθειρον αγριωπαί;
Και πώς φυλή ηνέχθης δούλων,
και στίφος δεσποτών υπούλων,
να σε εγγίσει μυσαρόν,
τα κάλλη σου να μη θαυμάζει
και να σε ακρωτηριάζει,
άν λίθον ήθελε μικρόν;
Των Ενετών ίσως ο λέων
ενώπιόν σου, μίσος πνέων,
φρικτήν αφήκε ωρυγήν
και αν τις τούρκος εκοιμήθη
εις τα μαρμάρινά σου στήθη,
δεν τον απώθησας μ’ οργήν.
Αλλά και μάρτυς της αισχύνης
ηθέλησας να διαμείνεις,
συ μάρτυς δόξης θαυμαστής,
και ζωσα βίβλος ιστορίας
να είδεις πάσας τας κακίας,
ειδών παν είδος αρετής.
Ο πόθος σου εξεπληρώθη
και η πατρίς μας ανωρθώθη,
ένδοξος πάλιν ως ποτέ
και ανεφύησαν ως σμήνος
ναυμάχοι νέοι Σαλαμίνος
και Μαραθώνος μαχηταί".
|
